Rosart expositie in Haarlem

Revival van een lettersnijder

In het voorjaar van 2022 is het onderzoek naar de letterontwerpen en ornamenten van Jacques-François Rosart tentoongesteld in het Noord-Hollands Archief in Haarlem.

Rosart expositie Haarlem

Jacques-François Rosart werkt tussen 1740 en 1759 in Haarlem als lettersnijder. Dit doet hij vooral voor de lettergieterij van Johannes en Izaak Enschedé. Hoewel hij veel mooie letters ontwerpt wordt hij in zijn eigen tijd niet echt gewaardeerd, maar de tijd voor een herwaardering is er nu.
In de tentoonstelling keken hedendaagse typografen en onderzoekers nog een keer naar zijn oeuvre en komen tot een herwaardering. Het resultaat: een nieuw inzicht in deze begaafde autodidact en een digitale wedergeboorte van verschillende, ruim 250-jaar oude lettertypen.

Paneel van de expositie over de Titel Kapitalen van Rosart.
Paneel met informatie over het onderzoek naar de Grand Canon van Rosart tijdens de Expert class Type design.

Deze tentoonstelling is het resultaat van een langdurig onderzoek dat is voortgekomen uit een groepsproject van de Expert class Type design (EcTd), onder leiding van dr. Frank E. Blokland, aan het Plantin Instituut voor Typografie in Antwerpen tussen 2014–2015.

Enkele voorbeelden van de letterstempels van Rosart, bewaard in de Collectie Enscedé.

Het onderzoek is daarna voortgezet door het bestuderen van het werk van Rosart in de uitgebreide verzameling van de stempels, matrijzen, letterproeven en documenten in de collecties van enerzijds Joh. Enschedé in het Noord-Hollands Archief (NHA) te Haarlem en het Museum Plantin-Moretus te Antwerpen.

Het onderzoek leverde de hertekening op van een aantal Versierde Kapitalen.

Het indrukwekkende oeuvre van Rosart was een verdere inspiratiebron voor drie van de alumni: Michel Paré (NL), Lukas Schneider (DE) en Walda Verbaenen (BE). Het Rosart-project heeft zo geresulteerd in een welverdiende revival, waarbij een selectie van de letters van Rosart werd hertekend en gedigitaliseerd.

Linker paneel over de Typografische Ornamenten tijdens de expositie In het NH-A.
Rechte paneel over de Typografische Ornamenten tijdens de expositie in het NH-A.
Paneel over het ontwerpen van het muziekschrift. Rosart was degene die al eerste hiervoor een methode bedacht. Joh. Enschede liet Fleischman een versie snijden.
Rosart heeft veel verschillende stempels gesneden: romein, cursief, kapitalen, ornamenten, letters in verschillende groottes (corpsen) en verschillende talen.

Meer info over het Rosart project: www.rosart.nl